Sosnowiec Hotel Victoria – Kolejna pocztówka w galerii
48 – Sosnowiec, Pomnik Powstańców. 19 grudnia 1920 roku w Sosnowcu przy ulicy Smutnej na terenie cmentarza dokonano uroczystego odsłonięcia Mauzoleum Braci Ślązaków, czyli tzw. Pomnika Powstańców Górnego Śląska (używano też nazwy Pomnik Powstańców Górnośląskich). Ta niezwykła uroczystość miała miejsce w obecności nie tylko w oficjalnych delegacji wielu instytucji państwowych (Polski sejm reprezentował marszałek Trąmpczyński), ale także wzięło w niej udział (jak podają ówczesne źródła) sto tysięcy ludzi. Znaczną część z nich stanowili Ślązacy, dla których był to kolejny dowód na to, że Zagłębie Dąbrowskie wspiera ich starania o powrót Śląska do Polski oraz podziwia ich bohaterstwo i walkę. Odsłonięcie pomnika było okazją do zamanifestowania patriotyzmu nie tylko przez mieszkańców Sosnowca, ale także przez uczestników powstania. Wcześniej, jeszcze podczas pierwszego powstania śląskiego przy ulicy Smutnej mieścił się Sztab Powstańców, a w pobliskich domostwach znalazło schronienie wielu powstańców, którzy ze względu na niemieckie prześladowania musieli uciekać z terenu Górnego Śląska.
Zbudowane przy Smutnej Mauzoleum Braci Ślązaków miało napis „Poległym Bohaterom Śląska”. Napis ten przetrwał wojnę, mimo iż sam pomnik został zburzony zaraz na początku wojennej zawieruchy pod koniec września 1939 roku. Na gruzach Mauzoleum Braci Ślązaków po wojnie zbudowano kaplicę cmentarną, nad której wejściem możemy do dziś podziwiać napis: „Poległym Bohaterom Śląska”. / Wydana nakładem: Polskiego Towarzystwa Księgarni Kolejowych RUCH S.A.
49 – Sosnowiec, Kościółek kolejowy. Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa często nazywany jest z racji swojego położenia Kościółkiem Kolejowym powstał w 1862 roku z datków kolejarzy i mieszkańców Sosnowca. Pierwszym rektorem kościoła był ksiądz Dominik Roch Milbert, który do historii Sosnowca przeszedł jako budowniczy tzw. nowego kościoła, czyli dzisiejszej Bazyliki Katedralnej. Innym słynnym rektorem był ksiądz kanonik Franciszek Raczyński, barwna postać przedwojennego Sosnowca. Kanonik Raczyński działał w organizacjach charytatywnych, w czasie drugiej wojny światowej po wygłoszeniu patriotycznego kazania został brutalnie przesłuchany przez gestapo, w wyniku czego po niedługim czasie zmarł. / Wydana nakładem: R.Brandys, Strzemieszyce
50 – Sosnowiec, Pomnik Tadeusza Kościuszki. Znajdujący się na dzisiejszym Placu Kościuszki pomnik to już trzecia wersja odsłoniętego w 1917 roku postumentu. Pierwsza wersja przedstawiała orła z opuszczonymi nieco skrzydłami. Kilka lat później orzeł już zrywał się do lotu, ponieważ było to już po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. To właśnie tą wersję pomnika można zobaczyć na powyższej pocztówce. Niestety, podobnie jak wiele innych patriotycznych symboli wolności polaków, również pomnik Tadeusza Kościuszki nie przetrwał wojennej zawieruchy. Dopiero w latach osiemdziesiątych odbudowano pomnik, który w niezmienionej formie trwa do dziś. Pod pomnikiem odbywają się corocznie uroczystości z okazji święta 3-go Maja. / Wydana nakładem: Polskiego Towarzystwa Księgarni Kolejowych Ruch S.A.
51 – Sosnowiec, ul.Małachowskiego. Okolice Banku Polskiego to miejsce, które niewiele się zmieniło od lat 30. Zmieniały się jedynie banki zlokalizowane w tym obiekcie. Przedwojenny Bank Polski w czasie wojny zastąpił Bank Rzeszy. Obecnie w budynku projektu znanego przedwojennego projektanta Mariana Lalewicza mieści się oddział ING Banku. / Wydana nakładem: Księgarnia „Wiedza” Sosnowiec.
52 – Sosnowiec, Gimnazjum im. Staszica. Budynek znajdujący się przy dzisiejszej ulicy Żeromskiego został ufundowany przed Henryka Dietla niemieckiego przemysłowca mieszkającego w Sosnowcu. Dietel, któremu Sosnowiec w znacznym stopniu zawdzięcza swój rozwój miał na Pogoni swoją fabrykę włókienniczą, która znana była w całej Europie. W jej sąsiedztwie wybudował swój pałac wraz z otaczającym go parkiem oraz kościół ewangelicki. Budynek był bardzo okazały, jak na tamte czasy. Miał okazałe aule i sale wykładowe, co było o tyle istotne, iż wcześniej nauka odbywała się w fabrycznych pomieszczeniach, często surowych i zupełnie do tego nieprzystosowanych. Ponadto budynek szkoły miał wiele ciekawych detali architektonicznych jak freski oraz dobrze zachowaną do dziś sztukaterię. Uroczyste otwarcie budynku Szkoły Realnej miało miejsce w 1898 roku i było wielkim wydarzeniem towarzysko społecznym w rodzącym się mieście. Przybyli na nie przedstawiciele władz zaborców rosyjskich, duchowieństwa, ale również tłumy sosnowiczan. W czasie I wojny światowej w budynku Szkoły Realnej mieściła się niemiecka administracja. Popularna dziś nazwa – Staszic, przypisywana nie tylko szkole, ale również budynkowi, w którym się mieściła, pojawiła się w 1916 roku. Powstała Wyższa Szkoła Realna im. Stanisława Staszica. W czasie II wojny światowej Niemcy w budynku ufundowanym przez Dietla utworzyli swoją własną szkołę techniczną. Po wojnie w tym miejscu zaczęło działać Liceum Ogólnokształcące im. Staszica. W 1970 roku w budynku dawnej Szkoły Realnej zagościł Uniwersytet Śląski, konkretnie Wydział Techniki. / Wydana nakładem: Księgarnia „Wiedza” Sosnowiec.
53 – Sosnowiec, ulica Warszawska. Kształt tej ulicy wyznaczyły tory kolejowe, które niegdyś biegły od torów Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej odchodzących pomiędzy dzisiejszym „ślimakiem” a dworcem głównym w kierunku Niwki. Odnoga ta służyła przede wszystkim do transportu towarów masowych, a w szczególności węgla kamiennego z kopalń w południowej części Sosnowca. Na wysokości ulicy Modrzejowskiej znajdował się przejazd kolejowy ze szlabanem. Ulica Warszawska to jeden z najstarszych sosnowieckich traktów, a jej zabudowania to charakterystyczny element architektury miasta. Przy tej ulicy znajdowało się wiele znanych sklepów, hoteli, restauracji, czy punktów usługowych. Jedną z najciekawszych firm zlokalizowanych przy ulicy Warszawskiej była drukarnia Jermułowicza i Bergmana, wydawca chyba najpiękniejszych sosnowieckich widokówek na przełomie XIX i XX wieku. Kiedy pod koniec XIX wieku uruchomiono kolej w kierunku Iwanogrodu (Dęblina), wówczas tory biegnące ulicą Warszawską zaczęły tracić na znaczeniu, aż w końcu odnoga została zlikwidowana. Dziś ciężko sobie wyobrazić przejeżdżający tamtędy pociąg napędzany lokomotywą spalinową. / Wydana nakładem: R.Brandys Strzemieszyce.
54 – Sosnowiec (Sosnowitz), Dworzec Główny (Hauptbahnhof). Dworzec kolei Warszawsko-Wiedeńskiej od początku swojego istnienia był centralnym budynkiem miasta. Budynek ten w pierwotnej wersji oddano do eksploatacji w roku 1859. W związku z położeniem przygranicznym Sosnowiec był bardzo ważnym ośrodkiem kolejowym, zarówno dla transportu osobowego, jak i (a może przede wszystkim) dla transportu towarowego. Na początku XX wieku wybudowana została dzisiejszą halę główną dworca. Pocztówka pochodzi z lat II wojny światowej. / Wydana nakładem: Oskar Schutz, Bahnhofsbuchhandel, Sosnowitz
55 – Sosnowiec, Powszechna Szkoła Żeńska im. St. Okrzei. Budynek tej szkoły powstał w latach 30. W czasie II wojny światowej w budynku szkoły miało siedzibę Gestapo. Lokalizacja Gestapo nie była przypadkowa ze względu na getto żydowskie, które mieściło się na Środuli. Obecnie w budynku dawnej szkoły powszechnej im. Okrzei mieści się szkoła podstawowa nr 16 im. Mariana Buczka / Wydana nakładem: J.Płazak, Sosnowiec
56 – Sosnowiec, ul. 3-go Maja. Fragment nieistniejącego dziś kompleksu usługowo-handlowo-rozrywkowego przy ul. 3 Maja tym razem z ujęcia zrobionego z prawej strony. W centralnym miejscu fotografii budynek Kina Zagłębie, z widocznym szyldem. Gmach ten miał bardzo charakterystyczną kolumnadę. Obok na dalszym planie wejście do restauracji „Savoy”. Widoczne tory tramwajowe oraz dosyć pokaźny ruch uliczny. Wspominany z sentymentem przez starszych mieszkańców zespół budynków niestety nie dotrwał do naszych czasów. / Wydana nakładem: Z.Chomętowska.
